Υπάρχει μια απλή εξήγηση γιατί οι τράπεζες ζόμπι αρνούνται με τέτοια επιμονή να διαγράψουν προβληματικά ενεργητικά και να βγουν στις αγορές ζητώντας νέα κεφάλαια. Δεν θέλουν να έχουν την τύχη της UniCredit.
Ο Ιανουάριος ήταν μήνας εφιάλτης για τους μετόχους της ιταλικής τράπεζας. Από την περασμένη βδομάδα που η UniCredit ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει αύξηση κεφαλαίου ύψους 7,5 δις ευρώ με μεγάλη έκπτωση στην τιμή κλεισίματος της 3ης Ιανουαρίου, η μετοχή της έχασε σχεδόν 40% και βρέθηκε στο 2.56 ευρώ. Η αγορά τιμώρησε την ιταλική τράπεζα που στραγγαλίζεται από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Και ήταν η διαφάνεια για την αληθινή κατάσταση των οικονομικών της που έπληξε έτσι βάναυσα την UniCredit.
Αυτό είναι το δίδαγμα που άντλησαν από το παράδειγμα της UniCredit ορισμένες μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες που έχουν τεράστιες τρύπες στην κεφαλαιακή τους βάση. Και το κίνητρο που δίνεται αυτή τη στιγμή όπου οι περισσότερες τράπεζες κλείνουν τα αποτελέσματα έτους και ετοιμάζονται για τους ορκωτούς λογιστές είναι να συνεχίσουν να προσποιούνται ότι όλα πάνε καλά και ότι δεν έχουν καμιά ανάγκη για πρόσθετα κεφάλαια.
Όχι ότι κάποιες τράπεζες έχουν και καμιά καλύτερη επιλογή. Ιδιωτικά κεφάλαια υπάρχουν αλλά γιατί να πάνε στις τράπεζες; Όσο βάρβαρη κι αν ήταν η πτώση της μετοχής της UniCredit, αυτή τουλάχιστον κατάφερε, κινούμενη πρώτη, να αντλήσει κάποια κεφάλαια. Τα οποία όμως ενδέχεται να μην φτάσουν να διασφαλίσουν την επιβίωσή της χωρίς να υποχρεωθεί να πάρει επιπλέον κρατικά κεφάλαια από τα χρήματα των φορολογουμένων.
Η δημόσια προσφορά της ιταλικής τράπεζας UniCredit του μηνός Ιανουαρίου ήταν αναμενόμενη μετά την απόφασή της το Νοέμβριο να προχωρήσει σε μεγάλες διαγραφές που κατέληξαν σε ζημιές ύψους 10,6 δις ευρώ στα αποτελέσματα τρίτου τριμήνου. Οι διαγραφές αυτές αφορούσαν υπεραξίες για κακές εξαγορές. Οι ζημιές της UniCredit ήταν οι υψηλότερες που ανακοίνωσε τράπεζα της Ευρωζώνης στο τρίτο τρίμηνο. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή είχε σημειώσει στα τελευταία τεστ αντοχής ότι η ιταλική UniCredit είχε κεφαλαιακή τρύπα 8 δις ευρώ.
Η αγορά αντιλαμβάνεται – εύλογα – ότι τα 7.5 δις δεν θα φτάσουν. Η κεφαλαιοποίηση της UniCredit βρίσκεται σήμερα στα 14.8 δις ευρώ, αν συμπεριλάβουμε και την προσφορά δικαιωμάτων του Ιανουαρίου. Είναι δηλαδή πολύ πιεσμένη αν σκεφτούμε ότι μόλις στις 30 Σεπτεμβρίου η εταιρεία είχε κεφαλαιοποίηση 52.3 δις ευρώ και ενεργητικό 950 δις ευρώ.
Οι επενδυτές θεωρούν ότι και μετά την αύξηση κεφαλαίου θα παραμείνει στα βιβλία της τράπεζας μια τρύπα που τα στελέχη της δεν έχουν ακόμη αναγνωρίσει. Αν η UniCredit είχε κινηθεί νωρίτερα προκειμένου να συγκεντρώσει όσα κεφάλαια μπορούσε και να αποκαταστήσει τον ισολογισμό της, μπορεί να μην ήταν σε τόσο αβέβαιη θέση σήμερα.
Αυτό είναι το δίδαγμα που τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα έπρεπε να έχουν πάρει από την κατάρρευση των Lehman Brothers και των Fannie Mae και Freddie Mac: Αναγνωρίσετε γρήγορα τις ζημιές σας για να διατηρήσετε την εμπιστοσύνη των αγορών και αντλήστε πολύ περισσότερα κεφάλαια από ό,τι νομίζετε ότι θα χρειαστείτε για να τα βγάλετε πέρα, καθώς μέσα στην κρίση μπορεί να μην έχετε δεύτερη ευκαιρία.
Σήμερα η UniCredit μοιάζει να έχει γίνει κάπως πιο καθαρή σε σχέση με τον περασμένο Ιούνιο και να μπορεί να αντλήσει κάποια από τα κεφάλαια που χρειάζεται. Τουλάχιστον όμως η ιταλική τράπεζα κάνει κάτι. Αντίθετα, η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών τραπεζών δεν κάνουν τίποτα. Τριάντα μία τράπεζες του ευρωπαϊκού τραπεζικού δείκτη Euro Stoxx Banks Index διαπραγματεύονται στο 39% της λογιστικής αξίας τους. Ο γαλλικός κολοσσός της Credit Agricole διαπραγματεύεται στο 23%. Και όμως με κάποιο παράξενο τρόπο η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Credit Agricole δεν έχει πρόβλημα κεφαλαιακής επάρκειας.
Η κατάσταση στην Αμερική είναι κάπως καλύτερη αλλά όχι καλή. Η Bank of America, για παράδειγμα, διαπραγματεύεται στο 33% της λογιστικής αξίας της και επιμένει ότι δεν χρειάζεται να αντλήσει νέα κεφάλαια, παρά την αντίθετη γνώμη των αγορών. Σε περίπτωση που οι ευρωπαϊκές τράπεζες αποκλειστούν από τις αγορές και η διάσωσή τους γίνει με κρατικά κεφάλαια, θα κλείσει κάθε παράθυρο και για την ενίσχυση των αμερικανικών ιδρυμάτων.
Και για να καταλήξουμε: το ‘αναβάλλουμε και προσευχόμαστε’ δεν είναι καλή στρατηγική, αλλά δυστυχώς είναι η μόνη που έχει απομείνει σε πολλές τράπεζες ζόμπι που υπάρχουν και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.
www.banksnews.gr