EΠITOKIA όχι υψηλότερα από 1% αναμένουν οι αγορές από την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, χαρακτηρίζοντας ανεπαρκή τα τελευταία μέτρα ρευστότητας. Εν όψει και της παράδοσης της σκυτάλης από τον Ζαν Κλοντ Τρισέ στον Ιταλό τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι, το κόστος δανεισμού παραμένει ακανθώδες θέμα για την Ευρώπη, σε αντιπαράθεση με τον μηδενισμό των επιτοκίων στις ΗΠΑ. Η πολιτική της ΕΚΤ συνδέεται άμεσα με τα μέτρα στήριξης που θα αποφασίσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη σύνοδο κορυφής της 18ης Οκτωβρίου, την ατζέντα της οποίας «δοκιμάζουν» σήμερα το απόγευμα στη σύναντησή τους στο Βερολίνο οι Αγκελα Μέρκελ και Νικολά Σαρκοζί.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων τους αμέσως επόμενους μήνες, καθώς οξύνονται οι απειλές κατά της οικονομίας της ζώνης του ευρώ, ειδικά μετά τις δύο αυξήσεις που αποφασίσθηκαν το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Με τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος να έχει στραγγίξει, ο Ζαν Κλοντ Τρισέ, στο «κύκνειο άσμα» του στην ΕΚΤ, ανακοίνωσε την Πέμπτη νέα ένεση ρευστότητας αξίας 40 δισ. ευρώ, κεφάλαια που κρίνονται ανεπαρκή να κλείσουν τις ανοιχτές πληγές του χρηματοπιστωτικού συστήματος εξαιτίας της μακροχρόνιας κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.
Η υψηλή οικονομική αβεβαιότητα και οι αυξανόμενοι κίνδυνοι επιδείνωσης θα υποχρεώσουν την ΕΚΤ να προχωρήσει σε μείωση κατά 25 μονάδες βάσης του βασικού επιτοκίου τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο. Θα ακολουθήσει μεγαλύτερη αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού ώστε το βασικό επιτόκιο δανεισμού να διαμορφωθεί στο 1% στις αρχές του 2012. Σε αυτό το επίπεδο θα παραμείνει τουλάχιστον έως το 2013. Δεν αποκλείεται οι συνθήκες να επιβάλουν επιθετικότερη μείωση 50 μονάδων βάσης έως το τέλος του 2011. Σχετικά με τον πληθωρισμό, που ενισχύεται πάνω από τον στόχο του 2%, πρόσφατες δημοσκοπήσεις τον προσδιορίζουν σε αυτή την κλίμακα στις αρχές του νέου έτους.
Η «αποκρυπτογράφηση» της ανακοίνωσης της ΕΚΤ μετά τη συνεδρίαση της διοίκησης την 6η Οκτωβρίου υποδεικνύει ότι ο Μάριο Ντράγκι θα αναλάβει πρωτοβουλίες, πράγμα που δεν επιθυμούσε ο Ζαν Κλοντ Τρισέ τερματίζοντας την καριέρα του ως επικεφαλής του πιστωτικού ιδρύματος.
Χαμηλότερα ευρωπαϊκά επιτόκια τουλάχιστον κατά 25 μονάδες βάσης προβλέπει έως τον Δεκέμβριο και ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), γιατί η ΕΚΤ δεν διαθέτει αποτελεσματικότερο εργαλείο κατά της αναχαίτισης μιας επερχόμενης οικονομικής ύφεσης.
Σωσίβιο στήριξης των τραπεζών σε αυτή τη φάση της κρίσης χρέους είναι η επέκταση του προγράμματος αγοράς ομολόγων, όπως άρχισε να εφαρμόζεται από τον Ιούνιο του 2009.
Το θέμα της στήριξης των τραπεζών έλαβε νέες διαστάσεις μετά την υποβάθμιση του αξιόχρεου της Ισπανίας και της Ιταλίας, την Παρασκευή. Ηδη, ο επίτροπος Ολι Ρεν τόνισε ότι στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης διαμορφώνεται όλο και πιο ισχυρή η άποψη ότι απαιτείται μια συντονισμένη προσπάθεια εκτός από τον ρόλο των κρατών. Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι όλες οι χώρες έχουν ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών. Κάποια από αυτά τα προγράμματα, που είχαν χρησιμοποιηθεί το 2008, έχουν πλέον λήξει.
Εκτός αυτού, σήμερα στη συνάντηση των Αγκελα Μέρκελ και Νικολά Σαρκοζί στο Βερολίνο θα χαραχθούν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές για τον ρόλο του EFSF και τις προτάσεις για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών. Οι απόψεις των δύο ηγετών θα αποτελέσουν θέμα στην ατζέντα της συνόδου κορυφής των χωρών της ευρωζώνης της 18ης Οκτωβρίου. Η Γερμανίδα καγκελάριος είχε καταστήσει σαφείς τις προθέσεις της αναφέροντας την Πέμπτη ότι «δεν θα πρέπει να διστάσουμε» να ανακεφαλαιοποιήσουμε τις τράπεζες που θα το χρειαστούν, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες για την αντοχή πολλών εξ αυτών.