Του Κώστα Τσαχάκη
Τελειώνουν ο χρόνος και τα λεφτά για την Ελλάδα. Για πρώτη φορά από την εισαγωγή στο Μηχανισμό Στήριξης τον Απρίλιο του 2010 η ρευστότητα του ελληνικού δημοσίου έχει φθάσει σε οριακό σημείο και τα χρονικά περιθώρια προκειμένου να «κλειδώσει» η συμφωνία για την εκταμίευση της 6ης δόσης των 8 δισ. στενεύουν επικίνδυνα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα ταμεία «στεγνώνουν» έως τις 22 Σεπτεμβρίου, ημέρα κατά την οποία τα ταμειακά διαθέσιμα θα υποχωρήσουν κατά τους υπολογισμούς στελεχών του υπουργείου Οικονομικών στο όριο ασφαλείας του 1 δισ. ευρώ. Η τρόικα, γνωρίζοντας το μέγεθος του προβλήματος, πιέζει ασφυκτικά την ελληνική κυβέρνηση τόσο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όσο και μέσω αλλεπάλληλων «απειλητικών» δηλώσεων Κοινοτικών αξιωματούχων για μη καταβολή της 6ης δόσης αλλά -για πρώτη φορά δημοσίως- ακόμη και για το ενδεχόμενο «αποπομπής» από το ευρώ.
Επιστρέφουν οι ελεγκτές
Το τοπίο αναμένεται να ξεκαθαρίσει στις συνεδριάσεις Eurogroup και Ecofin στις 15 και 16 Σεπτεμβρίου στην Πολωνία, παρουσία των επικεφαλής της τρόικας. Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι οι εταίροι μας θα πειστούν για την αποφασιστικότητα να προχωρήσει άμεσα τις διαρθρωτικές αλλαγές και θα δώσουν σε πολιτικό επίπεδο την έγκριση για τη χρηματοδότηση. Οι επικεφαλής της τρόικας θα έλθουν στην Αθήνα για να ξεκινήσουν στις 19 συζητήσεις για να «κλειδώσουν» οι τελικές ρυθμίσεις του επικαιροποιημένου μνημονίου και να συντάξουν την τριμηνιαία έκθεση αξιολόγησης. Επειδή η μείωση του ελλείμματος του τρέχοντος έτους στο 7,6% του ΑΕΠ θεωρείται απίθανη, στην κυβέρνηση διατυπώνουν την εκτίμηση ότι θα δοθεί στην Ελλάδα η δυνατότητα μικρής απόκλισης από το στόχο με την υποχρέωση όμως:
Να επιτύχει μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή το 2012, για το οποίο έχει τεθεί στο Μεσοπρόθεσμο στόχος αποκλιμάκωσης του ελλείμματος στο 5,8%.
Να προχωρήσουν το αργότερο μέχρι τις 15 Οκτωβρίου οι νομοθετικές παρεμβάσεις για την υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών (μισθολόγιο, καταργήσεις – συγχωνεύσεις οργανισμών, εργασιακή εφεδρεία, αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, ουσιαστικό άνοιγμα επαγγελμάτων) και να επιταχυνθεί το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.
Το δημοσιονομικό όφελος από την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου θα είναι 200 εκατ. φέτος, εάν εφαρμοσθεί από 1η Οκτωβρίου και 1 δισ. ευρώ το 2012.
Μέχρι όμως να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις σε πολιτικό και τεχνοκρατικό επίπεδο οι επιτελείς του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους θα βρίσκονται σε? αναμμένα κάρβουνα. Από τη μία τα κρατικά έσοδα δεν είναι αρκετά για να καλύπτουν τις δαπάνες κι από την άλλη προβλήματα ρευστότητας αντιμετωπίζει και το εγχώριο τραπεζικό σύστημα με αποτέλεσμα να περιορίζεται η συμμετοχή του στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων όπως έγινε άλλωστε και την εβδομάδα που πέρασε.
Κάτω από το όριο ασφαλείας
Έτσι έως τις 22 Σεπτεμβρίου τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου αναμένεται να υποχωρήσουν στο όριο ασφαλείας του 1 δισ. ευρώ και αν μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου δεν έχουν εκταμιευτεί τα 8 δισ. της έκτης δόσης θα περάσουν σε αρνητικό έδαφος, γεγονός το οποίο θα αναγκάσει την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μερική στάση πληρωμών.
Αυτή βέβαια θα αφορά μόνο τις υποχρεώσεις του στο εσωτερικό καθώς λήξεις ομολόγων δεν έχουμε μέχρι το Δεκέμβριο όταν θα πρέπει να αποπληρωθούν 8 δισ. ευρώ. Προς την κατεύθυνση αυτή τις τελευταίες μέρες από το ΓΛΚ εγκρίνονται μόνο εντολές πληρωμών για μισθούς – συντάξεις και περιορισμένη κάλυψη λειτουργικών δαπανών. Όλες οι άλλες δαπάνες μετατίθενται για τους επόμενους μήνες του έτους λόγω της αντικειμενικής δυσκολίας να εκπληρωθούν στην παρούσα φάση. Επιπρόσθετα αυτή την περίοδο το Δημόσιο δεν μπορεί να προσβλέπει και στην απρόσκοπτη χρηματοδότησή του από τις εγχώριες τράπεζες. Το αντίθετο, πρέπει το ίδιο να βάλει «πλάτη» μέσω εγγυήσεων για να καλύψουν ορισμένες τράπεζες τις ανάγκες τους για ρευστό μέσω του μηχανισμού ELA. O ΕLA με την κρατική εγγύηση διέθετε 15 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες οι τράπεζες που προσέφυγαν στο μηχανισμό για βοήθεια έχουν «τραβήξει» το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αυτού.
Γερμανία
Plan b για ελληνικη χρεοκοπια
H γερμανική κυβέρνηση ετοιμάζει σχέδιο εκτάκτου ανάγκης για τη στήριξη των τραπεζών της χώρας σε περίπτωση που η Eλλάδα δεν κατορθώσει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της και οδηγηθεί σε χρεοκοπία. Tην πληροφορία δημοσίευσε το πρακτορείο Bloomberg, επικαλούμενο τρεις αξιωματούχους της κυβέρνησης. Tο σχέδιο προβλέπει μέτρα για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και των ασφαλιστικών ομίλων που αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο απομείωσης 50% της αξίας των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν, εάν δεν εκταμιευθεί η επόμενη δόση του δανείου προς την Eλλάδα. Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, «η ύπαρξη Plan B υπογραμμίζει τις ανησυχίες του Bερολίνου ότι η αποτυχία της Aθήνας να τηρήσει τους στόχους του προγράμματός της τορπιλίζει τις προσπάθειες ανάσχεσης της κρίσης χρέους. O Γερμανός υπουργός Bόλφγκανγκ Σόιμπλε φέρεται να δήλωσε την Tετάρτη σε κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση ότι «η Eλλάδα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού» κι ότι «είναι δικό της θέμα να βρει από πού θα χρηματοδοτηθεί χωρίς τη βοήθεια της Eυρωζώνης…».