Κατάρρευση Live

Γράφει ο Αλέξανδρος Δράκος

Και ενώ τα κόμματα αγωνίζονται για την πολυπόθητη καρέκλα, η Ελλάδα καταρρέει αργά αλλά σταθερά, σε ζωντανή μετάδοση από την τηλεόραση.

Πολλοί έχουν μείνει με την εντύπωση πως αν –ό μη γένοιτο- η Ελλάδα χρεοκοπήσει, αυτό θα γίνει με κάποιο ακαριαίο και άμεσο πιστωτικό γεγονός. Δεν θα πληρωθεί για παράδειγμα κάποιο ομόλογο, αυτό θα θεωρηθεί πιστωτικό γεγονός και από τη μια στιγμή στην άλλη η Ελλάδα θα κηρυχτεί σε κατάσταση χρεοκοπίας. Αυτός είναι πράγματι ο ένας τρόπος. Αλλά δεν είναι ο μόνος. Οι χώρες δεν χρεοκοπούν πάντοτε εξ αιτίας μεμονωμένων και άμεσης ισχύος πιστωτικών γεγονότων. Υπάρχει και ένας άλλος τρόπος χρεοκοπίας, που είναι πιο μακρόσυρτος, αλλά και πιο συνολικός, όταν πολλά διάσπαρτα γεγονότα, δείχνουν ότι η συνολική οικονομία μιας χώρας, αποτελούν σαφή απόδειξη, ότι η οικονομία μιας χώρας, έχει χάσει το λεγόμενο «σημείο στήριξης». Το είναι από οικονομική άποψη το «σημείο στήριξης». Είναι εκείνο το σημείο, που όταν ξεπεραστεί, η κατάσταση της οικονομίας γίνεται μη αναστρέψιμη, καθώς αυτό που ακολουθεί είναι μια συνήθως βραδείας εξέλιξης αλυσιδωτή αντίδραση, που αργά αλλά σταθερά οδηγεί το σύνολο της οικονομίας σε κατάρρευση.

Πάρτε για παράδειγμα την περίπτωση του Τιτανικού. Ο Τιτανικός, θεωρείτο πριν αποπλεύσει «αβύθιστος», γιατί πέρα από το μέγεθος την πολυτέλεια και άλλα που δεν έχουν σχέση με το αν ένα πλοίο είναι πολύ ή λιγότερο ασφαλές, τα διαμερίσματα που βρίσκονταν στα ύφαλα του πλοίου, ήταν χωρισμένα κατά μήκος σε αυτοτελείς αεροστεγείς μονάδες. Νομίζω ότι ήταν γύρω στις έξη ή οκτώ. Ο Τιτανικός δεν μπορούσε να βυθιστεί αν για κάποιο λόγο συνολικά τέσσερις από αυτές τις αεροστεγείς μονάδες υφίσταντο κάποιο ρήγμα. Στη σκέψη όλων δεν υπήρχε κάτι που θα μπορούσε να τρυπήσει ούτε καν τέσσερις τέτοιες μονάδες συνολικά, εκτός κι αν ο καπετάνιος το έριχνε στα βράχια-πράγμα απίθανο. Είχαν λογαριάσει χωρίς τον ξενοδόχο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση με το μοιραίο παγόβουνο που συγκρούστηκε ο Τιτανικός.Καθώς εκείνο το σκοτεινό βράδυ οι υπεύθυνοι της σκοπιάς είδαν τη κορυφή του παγόβουνου πολύ αργά, ο καπετάνιος προσπαθώντας να το αποφύγει έκανε ένα ακόμη μοιραίο σφάλμα. Έστριψε το τιμόνι όλο αριστερά προσπαθώντας να αποφύγει τη σύγκρουση. Αν ο Τιτανικός είχε συγκρουστεί με το παγόβουνο μετωπικά, μπορεί το πρόσθιο τμήμα να υφίστατο μεγάλες ζημιές, μπορεί πολλοί επιβάτες ίσως και να έχαναν τη ζωή τους από την απότομη σύγκρουση, μπορεί το πρώτο αεροστεγές διαμέρισμα να τρυπιόταν, αλλά ο Τιτανικός δεν θα βυθιζόταν. Καθώς το γιγαντιαίο πλοίο έστριψε αριστερά, απέφυγε μεν την κατά μέτωπο σύγκρουση, αλλά όλη η δεξιά πλευρά του βρέθηκε εκτεθειμένη στα μέρος του παγόβουνου που βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Μια ακόμη μοιραία προεξοχή εκεί, έσκισε τον Τιτανικό κατά μήκος της δεξιάς πλευράς του, σε μια ακόμη μοιραία συγκυρία που έφτανε και μέχρι το πέμπτο αεροστεγές διαμέρισμα.

Λϊγα μέτρα της τομής έκαναν τη διαφορά με τα τραγικά αποτελέσματα. Αν η τομή ήταν μόνο κατά λίγα μέτρα μικρότερη και δεν ξεπερνούσε το τέταρτο διαμέρισμα, τα τέσσερα αυτά διαμερίσματα θα γέμιζαν νερά, ίσως ο Τιτανικός να έπαιρνε κάποια μικρή κλίση προς τα εμπρός, αλλά δεν θα βυθιζόταν. Από τη στιγμή που η τομή έφτασε μέχρι το πέμπτο διαμέρισμα, όλα είχαν κριθεί και η βύθιση του Τιτανικού ήταν απλώς θέμα χρόνου. Είχε χαθεί το σημείο στήριξης.

Αν σε αν πλοίο ή σε κάποιο άλλο μέσο, το σημείο στήριξης μπορεί να προσδιοριστεί με απόλυτη ακρίβεια, δεν είναι το ίδιο εύκολο να προσδιοριστεί σε μια οικονομία ή σε μια κοινωνία. Σε μια επιχείρηση μπορείς να πεις ότι το σημείο στήριξης χάνεται, όταν τα κέρδη μια επιχείρησης δεν αρκούν για να καλύψουν τους τόκους των υποχρεώσεών της και έστω κάποιο μικρό μέρος του κεφαλαίου. Αλλά και πάλι τα πάντα μπορεί να αλλάξουν, γιατί μια επιχείρηση που κινδυνεύει, μπορεί να πάει καλύτερα σε κάποια δραστηριότητά της, ή να ξεκινήσει και κάποια καινούργια που να ανατρέψει την δυσμενή ισορροπία.

Στην συνολική οικονομία μιας χώρας και μιας κοινωνίας, είναι ακόμη πιο δύσκολο να προσδιοριστεί το σημείο στήριξης. Μπορεί να διαπιστώσει, από διάφορες διάσπαρτες ενδείξεις ότι το σημείο στήριξης έχει ξεπεραστεί. Αυτές τις ενδείξεις τις παρακολουθούμε καθημερινά και αποσπασματικά σε ζωντανή μετάδοση από τις τηλεοράσεις μας.

Τις τελευταίες μέρες βλέπουμε, ότι οι καρκινοπαθείς και άλλοι βαριά ασθενείς δεν μπορούν να προμηθευτούν πια τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους φάρμακα από τα φαρμακεία.

Τα φαρμακεία που εισπράττουν από το κράτος μόνο ελάχιστο μέρος από τα ποσά που ξοδεύουν για να προμηθευτούν τα φάρμακα για τους ασθενείς, δεν μπορούν πια να αντέξουν το βάρος, καθώς επιπλέον θα πρέπει να πληρώνουν και φόρο για κέρδη που δεν υπάρχουν.

Ο νεοσυσταθής ΕΟΠΥΥ δεν έχει τα κεφάλαια για να καλύψει τις υποχρεώσεις τους. Οι φαρμακευτικές εταιρείες, σταματάνε να προμηθεύουν με φάρμακα τα νοσοκομεία, καθώς κι αυτές δεν πληρώνονται.

Στις εφορίες παρά τους καινούργιους αυξημένους συντελεστές τα έσοδα πέφτουν, γιατί οι φορολογούμενοι που συχνά είναι και άνεργοι δεν έχουν λεφτά για να πληρώσουν φόρους για εισοδήματα που δεν έχουν.

Τα έσοδα από τον ΦΠΑ μειώνονται κι αυτά καθώς η κατανάλωση εξακολουθεί τη δραματική της πτώση.

Στα μικρές εμπορικές επιχειρήσεις, όπου οι μόνοι πελάτες είναι πια οι μύγες, η κατάσταση είναι δραματική και τα λουκέτα πέφτουν κατά χιλιάδες αφήνοντας όλο και περισσότερους άνεργους.

Οι παλιοί πολύβουοι εμπορικοί δρόμοι στο κέντρο της Αθήνας, στην Κηφισιά, την Γλυφάδα και αλλού, αρχίζουν να έχουν την όψη δρόμων φαντασμάτων.

Ο τουρισμός τον Μάιο έπεσε σε ποσοστό περίπου 50% εξ αιτίας των εκλογών, ενώ η παρατεταμένη αστάθεια, κατά πάσα πιθανότητα, θα ρίξει δραματικά το επίπεδο των αφίξεων σε όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Οι ελληνικές οικογένειες που δεν θα μπορέσουν να αντέξουν ούτε μια βδομάδα διακοπών, γίνονται όλο και περισσότερες.

Στη ΔΕΗ από την άλλη μεριά οι συνδρομητές που δεν μπορούν να ξεπληρώσουν τους λογαριασμούς τους γίνονται ολοένα και περισσότεροι, με αποτέλεσμα την διακοπή παροχής ρεύματος. Και η ίδια η ΔΕΗ παρά το περίπου μονοπώλιό της δεν μπορεί πια να καλύψει τα έξοδά της.

Αλλά υπάρχει και η πιο δραματική ένδειξη απ’ όλες. Οι απελπισμένοι συμπολίτες, που πια δεν αντέχουν τα οικονομικά βάρη, έχουν πάψει πια να δίνουν τέλος στη ζωή τους, στην απομόνωση του σπιτιού τους. Ολοένα και περισσότεροι αποφασίζουν να φτάσουν σ’ αυτό το τραγικό τέλος σε δημόσιους χώρους. Άλλος στο Σύνταγμα, άλλος σ’ ένα δέντρο έξω από το σπίτι του, άλλος στον κήπο μιας έπαυλης που δούλευε στα βόρεια προάστια. Και μια πρόβλεψη σε σχέση μ’ αυτές τις τραγικές περιπτώσεις. Μετά από περισσότερες από 2.000 αυτοκτονίες θα είναι πολύ δύσκολο, το ελληνικό δράμα να λήξει αναίμακτα. Οι χιλιάδες νεκροί αυτής της τραγωδίας, θα ζητήσουν τη δικαίωσή τους με αίμα.

Ποιο ήταν το κομβικό σημείο όπου η ελληνική κοινωνία έχασε το περίφημο «σημείο στήριξής» της. Αυτό μετά από όσα πια έχουν προηγηθεί ή μεσολαβήσει, είναι μάλλον εύκολο να το προσδιορίσουμε.

Το σημείο στήριξης για την ελληνική κοινωνία και οικονομία, χάθηκε κάποια στιγμή το περασμένο φθινόπωρο, όταν επιβλήθηκε το περιβόητο χαράτσι στα ακίνητα. Ήταν η πιο καίρια επίθεση του κράτους πάνω στην καρδιά του ελληνικού τρόπου ζωής. Ήταν ένα μέτρο ίσως εισπρακτικά αποδοτικό, αλλά και εξ ίσου ανεγκέφαλο. Για τους Έλληνες, πλούσιους ή φτωχούς, η απόκτηση κάποιας πρώτης κατοικίας, ήταν η καρδιά του τρόπου που αντιλαμβάνονται την οικονομία. Η απόκτηση μιας κατοικίας, «ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μας», ήταν το πρώτο και το τελευταίο καταφύγιο, η ελάχιστη εξασφάλιση, ότι ανεξάρτητα με τα προβλήματα που κανείς μπορεί να αντιμετωπίσει στη ζωή του, θα είχε τουλάχιστον κάπου να μένει, ένα ασφαλές καταφύγιο. Η πρώτη κατοικία ως έσχατο ασφαλές καταφύγιο, αλλά και η επένδυση σε ακίνητα σαν μια πρόσθετη ασφάλεια, ένα εισόδημα για τα γεράματα, αποτελεί την καρδιά του τρόπου που ο Έλληνας αντιλαμβάνεται την οικονομία και τα κοινωνικά μεγέθη.

Και πέρα από αυτό αυτή η προσήλωση στα ακίνητα, είχε δημιουργήσει με την πάροδο των χρόνων, τον πιο στέρεο κορμό της ελληνικής οικονομίας , με την οικοδομική δραστηριότητα, να δίνει δουλειά και τροφή σε εκατοντάδες άλλα επαγγέλματα. Με την επίθεση στα ακίνητα η ελληνική Πολιτεία δεν έκανε απλώς ένα μεγάλο λάθος. Διέπραξε μίαν «ύβριν». Επιτέθηκε στην «ιερή αγελάδα» του ελληνικού πληθυσμού. Δεν θέλει πια απλώς να μας κάνει φτωχούς. Θέλει να μας πετάξει στο δρόμο. Να μας κάνει άστεγους. Να μας στερήσει και το τελευταίο ασφαλές καταφύγιο.

Είναι το σημείο που έπεσε και η τελευταία κόκκινη γραμμή για τον ελληνικό πληθυσμό. Η αντίδραση, όταν ξεπεραστεί το πρώτο σοκ, θα είναι σφοδρή. Όταν οι Έλληνες πολίτες ξεπεράσουν το στάδιο της κατάθλιψης που ακόμη περνάνε, θα αντεπιτεθούν και θα αντεπιτεθούν τυφλά. Θα επιτεθούν εκεί που κατοικεί το κράτος, θα επιτεθούν στα σημεία, όπου κρύβεται το «μακρύ χέρι» της Πολιτείας και που θέλει να τους βγάλει στο δρόμο.

Ως τώρα οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας γίνονταν στο Σύνταγμα, εκεί που ψηφίζονταν, οι νόμοι. Τώρα ο στόχος θα αλλάξει. Ο καινούργιος στόχος θα είναι οι εφορίες και όπου αλλού κρύβονται, οι εισπρακτικοί μηχανισμοί του κράτους.

Θα δούμε καταλήψεις εφοριών, θα δούμε πυρπολήσεις κτιρίων, θα δούμε κάψιμο αρχείων, θα δούμε πολλά και διάφορα. Το φετινό καλοκαίρι θα είναι θερμό, αλλά το φθινόπωρο θα είναι ακόμη θερμότερο.

Αν η Πολιτεία θέλει να κάνει τους πολίτες της άστεγους και οι πολίτες θα κάνουν άστεγη την Πολιτεία. Και μην τρέφετε πολλές αυταπάτες.

Όταν οι πολίτες αυτοκτονούν καθημερινά και όταν πολύ σύντομα θα αρχίσουν πεθαίνουν και εκείνοι που δεν βρίσκουν τα φάρμακά τους, χάνεται ένα άλλο πιο κρίσιμο «σημείο στήριξης». Εκείνο που αποτρέπει την ανεξέλεγκτη βία. Και αυτό το σημείο έχει πια ξεπεραστεί. Το πότε θα αρχίσει να εκδηλώνεται είναι ζήτημα χρόνου.

kafeneio-gr.blogspot.com