Με τουλάχιστον έξι μήνες καθυστέρηση θα ξεκινήσει το εγχείρημα αποτελεσματικότερης διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ως αποτέλεσμα της πολύμηνης παράτασης στη διαπραγμάτευση για την πρώτη αξιολόγηση του τρίτου ελληνικού προγράμματος.
Όπως προέκυψε από τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου των υπουργών Οικονομικών, Οικονομίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η απόσταση που χωρίζει κυβέρνηση και θεσμούς στο θέμα των κόκκινων δανείων παραμένει μεγάλη.
Δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση θα καταθέσει προς διαβούλευση νομοσχέδια για το ασφαλιστικό και το φορολογικό, όχι, όμως, για την τροποποίηση του νόμου Σταθάκη (ν. 4354/2015), παρότι αποτελεί επίσης προαπαιτούμενο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Από το προσχέδιο της συζητούμενης συμφωνίας, που έχει στα χέρια του το Euro2day.gr, προκύπτει ότι οι θεσμοί ζητούν να απελευθερωθεί άμεσα η πώληση ενήμερων και μη εξυπηρετούμενων δανείων, κάτι που επιβεβαίωσε (σ.σ. για τα ενήμερα δάνεια), για πρώτη φορά δημόσια, ο αρμόδιος υπουργός.
Η μόνη εξαίρεση που συζητούν οι θεσμοί είναι για τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια με υποθήκη σε πρώτη κατοικία, τα οποία ανήκουν σε ευάλωτα νοικοκυριά. Για αυτά αποδέχονται να υπάρξει επέκταση της προστασίας ως το τέλος του τρέχοντος έτους, ενώ η κυβέρνηση θέλει διετή ή τριετή περίοδο.
Στο τέλος του έτους, το προσχέδιο προβλέπει ότι κυβέρνηση και αρχές θα πρέπει να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προχωρώντας σε βελτιώσεις και ταυτόχρονα να απαλείψουν όλα τα εμπόδια που υφίστανται ως προς τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Αυτό σημαίνει ότι στην καλύτερη περίπτωση, το νέο πλαίσιο διαχείρισης κόκκινων δανείων θα έχει ολοκληρωθεί στις αρχές του 2017, ενώ η αρχική στόχευση ήταν το μεγαλύτερο μέρος του πλαισίου να έχει ολοκληρωθεί ως τον προσεχή Ιούνιο, ώστε να ξεκινήσει ο τριμηνιαίος έλεγχος των αποδόσεων διαχείρισης των τραπεζών.
Το Μνημόνιο προέβλεπε ότι ως τα τέλη Φεβρουαρίου οι τράπεζες θα υπέβαλαν σε ΤτΕ και Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) τριετείς επιχειρησιακούς στόχους διευθέτησης των µη εξυπηρετούμενων δανείων. Η διαδικασία έχει μετατεθεί τυπικά για τον τρέχοντα μήνα, ενώ οι εκτιμήσεις των τραπεζών κάνουν λόγο για έναρξή της πρακτικά από τον Σεπτέμβριο.
Οι δεσμεύσεις και το χρονοδιάγραμμα
Αν η διαπραγμάτευση δεν κλείσει άμεσα, ακόμη και το χρονοδιάγραμμα που προβλέπει το προσχέδιο θα βρεθεί στον αέρα. Για παράδειγμα, το προσχέδιο προβλέπει ότι ως το τέλος του τρέχοντος μήνα η κυβέρνηση θα πρέπει να επιλύσει τα φορολογικά θέματα που σχετίζονται με τη διαγραφή χρέους επιχειρήσεων και νοικοκυριών και οι αρχές (σ.σ. ΤΧΣ) να διαμορφώσουν έναν οδικό χάρτη για αναδιαρθρώσεις χρέους μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων.
Η μελέτη της McKinsey αναμένεται να κατατεθεί σύντομα στο ΤΧΣ και μεταξύ άλλων θα προβλέπει τη δημιουργία μηχανισμού συνεργασίας μεταξύ των τραπεζών για την αναδιάρθρωση χρέους προς τράπεζες και Δημόσιο για όσες επιχειρήσεις κρίνονται βιώσιμες. Για όσες κρίνονται μη βιώσιμες θα ρευστοποιούνται τα πάγιά τους.
Για να λειτουργήσει όμως ο παραπάνω μηχανισμός θα πρέπει να θεσμοθετηθεί η δυνατότητα εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών προς τράπεζες, ταμεία και εφορία και για μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, με τροποποίηση του νόμου Δένδια, ο οποίος περιορίζει την παραπάνω δυνατότητα μόνο σε εταιρίες με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ.
Όπως διευκρίνισε χθες ο υπουργός Οικονομίας Γ. Σταθάκης, για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις θα επιτρέπεται ανά περίπτωση η ενιαία ρύθμιση οφειλών προς τράπεζες, Δημόσιο, χωρίς να προβλέπεται, όμως, διαγραφή κεφαλαίου παρά μόνο προσαυξήσεων. Το προσχέδιο προβλέπει ότι η θεσμοθέτηση της εξωδικαστικής ρύθμισης πρέπει να γίνει έως το τέλος Ιουνίου.
Έως το τέλος του παραπάνω μήνα θα πρέπει να κατατεθούν οι τελικές προτάσεις για την άρση μη κανονιστικών εμποδίων (διοικητικά, νομικά και οικονομικά) στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με βάση τη μελέτη που διενήργησε τον περασμένο Οκτώβριο το ΤΧΣ.
Τον προσεχή Σεπτέμβριο, οι αρχές πρέπει να διαμορφώσουν μητρώο για τις συναλλαγές στο real estate καθώς και μητρώο οφειλών Δημοσίου, με την υποχρέωση τα στοιχεία τους να είναι προσβάσιμα για όποιον έχει έννομο συμφέρον.
Επιπρόσθετα θα πρέπει να λειτουργήσουν ειδικά δικαστήρια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πειραιάαποκλειστικά για ζητήματα προβληματικών δανείων, αφερεγγυότητας και πτωχεύσεων, στα οποία θα εκδικάζονται σε καθημερινή βάση σχετικές υποθέσεις.
Έως το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να αναμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο αφερεγγυότητας, ενώ έως το τέλος Δεκεμβρίου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.